
گروه نما سازان مرادی
گروه نما سازان مرادی
نما کلاسیک – همیشه حفظ ارزش های سنتی و حس نوستالژی در اکثر افراد یک حس بسیار قوی و نکته مهمی که باعث اثرگذاری بر ابعاد مختلف زندگی افراد می شود. یکی از این اثرگذاری ها در معماری می باشد. خیلی از افراد از داشتن نما و خانه ای با طراحی معماری سنتی و با ارزش های معماری گذشته لذت میبرند.
بخشی از این حفظ ارزش ها شامل ارزش های معماری گذشته ایران می تواند باشد و بخشی نیز حفظ ارزشهای معماری کشورهای دیگر. یکی از این نمونه های خارجی، سبک معماری کلاسیک است که اغلب مربوط به حوزه معماری یونان و روم باستان می باشد.
این علاقه به سبک کلاسیک موضوعی فقط مختص به ایران نمی باشد بلکه موضوعی است مرتبط با قرن نوزدهم که با پیشرفت های حاصل شده در انقلاب صنعتی در حوزه مصالح ساختمانی و با ورود آهن و شیشه با تکنولوژی های آن روز به صنعت ساختمان، تعدادی از معمارهای آن روزگار درصدد زندهسازی مجدد ارزش های معماری گذشته برآمدند.
اما سوال اینجاست که نما کلاسیک دقیقا چه نوع نمای ساختمان است و چه ویژگی هایی دارد. البته با توجه به کثرت این نوع نماها در اکثر شهرهای ایران، کمتر کسی وجود دارد که با این نوع سبک نما و معماری آشنا نباشد اما به طور خلاصه به نماهایی متقارن در اشکال و جزئیات، متریال اغلب سنگ های تراش خورده، بسیار پرجزئیات و در بیشتر موارد مقیاس های ستون و در و پنجره بسیار بزرگ از جمله مهم ترین ویژگی های نما کلاسیک می باشد.
این نوع نماها که بر مبنای اصول معماری یونان و روم باستان بنا نهاده شده اند، شامل ستون و سرستون هایی بلند، اشکال هندسی بصورت متقارن در نما و پنجره هایی کشیده اند که این نظم و تقارن اغلب نشانگر نظم در طراحی بناهای روم باستان می باشد.
در ایران اقبال به این سبک معماری و نما یعنی نما کلاسیک اغلب به دلیل بروز طبقه ای به نسبت مرفه و تمایل به نمایش ثروت بوده است که این نوع نگاه و سلیقه رفته رفته در کل کشور نمایان گشته است.
اما از حق نگذریم که یک جنبه از معماری، تعلق داشتن به مکان اولیه آن است. چون سبک معماری در ارتباط و برمبنای فرهنگ و نیازها، ارزش ها و سلایق یک فرهنگ و موقعیت خاص در طول زمان شکل می گیرد و طبیعتا بکار بردن نما کلاسیک در اقلیمی با مشخصه های فرهنگی خاص خود همچون شهر یزد احتمالا کار پسندیده ای نباشد. اما اگر در کلیت کمی از جنبه های کاملا رومی و یونانی آن کاسته شود و توسط معمار طرح، از الگوهای کشور خودمان در طرح یا در ترکیب با این سبک لحاظ شود، احتمالا به طراحی بسیار جذاب و مناسب تری دست می یابیم. پس این نکته را در فرایند انتخاب نمای ساختمان خود حتما مدنظر قرار دهید.
اما دسته بندی انواع نما کلاسیک به چه صورتی هست و شامل چه نوع گروه بندی می شود؟ به طور کلی اگر نما کلاسیک را نماهای سنتی در نظر بگیریم که طبیعتا هر نوع سبک نما که قبل از دوران معاصر یعنی قبل از 200سال گذشته است را می توان در زمره نما کلاسیک در نظر گرفت.
سبک هایی همچون گوتیک، رومانسک، رومی، سبک معماری سنتی ایرانی و…اما در ایران چیزی که به عنوان نماکلاسیک جا افتاده است، منظور نمای رومی و یونانی است که بر مبنای ویژگی هایی که پیشتر توضیح دادیم شکل می گیرد.
خب در این قسمت می رسیم به مهم ترین ویژگی های نماکلاسیک که با شناخت این ویژگی ها می توان از بقیه سبک های معماری تمییز داد و به درستی تشخیص بدهیم که کدام نما، نما کلاسیک و کدام نما سبک های دیگر است.
یکی از شاخص ترین ویژگی های این نوع سبک طراحی، استفاده از سنگ تراورتن در نما کلاسیک است. در این سبک شاهد استفاده فراوان از سنگ تراورتن و آن هم بصورت برش و تراش خورده است که اغلب هم در اشکال بسیار پرجزئیات و در طرح های گل و بوته یا سرحیوانات، اشکال خیالی فرشته ها و…در بخشهای مختلف همچون سرستون ها، سینه کفتری، لبه پنجره ها، قاب پنجره و درها، طره های بالای نماکلاسیک و…استفاده می شود که در تمامی این کاربردها، شاهد تقارن جدی و دقیقی هستیم. این ویژگی را می توان به عنوان شاخص ترین آیتم برای تشخیص این نوع سبک معماری در نظر گرفت.
اما در کنار این موارد می توان نکات دیگری را به عنوان معایب و مزایای این نوع سبک معماری و نما در نظر گرفت که می تواند به عنوان یک راهنمای مناسب در هنگام انتخاب سبک معماری متناسب با ساختمان و آپارتمان و… خود که قصد انتخاب سبک معماری برای آن را دارید، عمل کند.
یکی از مهم ترین عیب این سبک معماری، تعلق نداشتن به فرهنگ و زمینه معماری ایران است. این یک واقعیت مهم غیرقابل انکار است که چه دوست داشته باشیم و چه نه، ناگزیریم به آن توجه کنیم.
این ناگزیر بودن را تنها با مرور این یک حرکت ساده از برخی کشورهای پیشرفته که زمینه سنتی نیز دارند بخوبی دلیل محکمی برای رعایت و توجه به این نکته می شود. به عنوان مثال انگلستان یکی از کشورهای توسعه یافته اما با زمینه سنتی و پیشینه سنتی در طراحی است که در این کشور مخصوصا درحوزه معماری، قوانین بسیار سخت گیرانه ای جاری است که قوانین مرتبط با نما وهماهنگی آن با نماهای کناری و همچنین حفظ نماهای سنتی یکی از مهم ترین قوانین است که بصورت بسیار سخت گیرانه در آن پیگیری و رعایت می شود.
حال فرض کنید در این کشور مخصوصا در مکان هایی که چنین قوانینی مطرح است، یک مالک قصد استفاده از نمای رومی با سنگ تراورتن و طراحی بسیار مجزا و پرجزئیات و بی ارتباط با بدنه کلی جداره اصلی خیابان داشته باشد. در این حالت هر کسی این صحنه را تماشا کند بی شک از آن به عنوان یک فاجعه طراحی نام می برد. در کشورهای دیگری همچون فرانسه هم به همین منوال است.
همین مثال چیزی است که در دل برخی از شهرها و محله ها در ایران می افتد. خب بدون شک هر ایرانی با هر نوع دیدگاه، سلیقه و انتخاب که باشد قطعا نسبت به ایران حس تعلق خاطری در هر حد واندازه دارد که به نظر می تواند دلیل محکمی برای رعایت چنین نکاتی باشد.
از مزایای این طرح به گفته کسانی که این سبک را انتخاب می کنند می توان به ابهت، شکوه و جلوه ای از ثروت این نوع سبک اشاره کرد که پیش تر هم گفتیم اگر شخصی تمایل به نمایش ثروت خود داشته باشد یکی از سبک های مناسب برای این هدف سبک و نما کلاسیک می باشد. دقت کنید تاکید میکنیم یکی از سبک ها، پس می توان در عین استفاده از مثلا سبک مدرن یا…نیز شکوه و جلال مدنظر را لحاظ کرد.
همانطور که ملاحظه کردید در این نوشتار سعی کردیم نکات شاخص و مهم سبک کلاسیک را طرح کنیم تا علاوه بر شناخت شاخصه های اصلی این نوع نما، قدرت تشخیص آن از سبک های دیگر، توان تصمیم گیری در جهت انتخاب این سبک یا سبک های دیگر را نیز بدست بیاورید.